របាយការណ៍ស្ទង់មតិរបស់មូលនិធិអាស៊ី (The Asia Foundation)
ដែលចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី១០ ខែធ្នូ បង្ហាញថា
ក្នុងចំណោមពលរដ្ឋដែលត្រូវបានសាកសួរនៅទូទាំងប្រទេសពលរដ្ឋភាគ
ច្រើនយល់ឃើញថា ប្រទេសកម្ពុជា កំពុងដើរនៅលើផ្លូវខុស។ បញ្ហាពុករលួយ
ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ បញ្ហាសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច
គឺជាមូលហេតុចម្បងធ្វើឲ្យពលរដ្ឋយល់ឃើញបែបនេះ។
«លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាឆ្នាំ២០១៤ ការស្ទង់មតិរបស់អ្នកបោះឆ្នោត»
នេះគឺជាចំណងជើងនៃការស្ទង់មតិថ្នាក់ជាតិដែលបានរៀបចំឡើងដោយ
មូលនិធិអាស៊ី រយៈពេល ២០ថ្ងៃ គឺចន្លោះពីថ្ងៃទី១៩ ខែឧសភា
ដល់ថ្ងៃទី៩ មិថុនា ឆ្នាំ២០១៤។
ក្នុងរយៈពេល ២០ថ្ងៃនៃការស្ទង់មតិនេះ
ពលរដ្ឋដែលជាអ្នកបោះឆ្នោតចំនួន
១ពាន់នាក់មកពីបណ្ដាខេត្តក្រុងទូទាំងប្រទេស
ត្រូវបានគេសាកសួរលើកលែងតែខេត្តកែបមួយចេញ។
ការស្ទង់មតិបានផ្ដោតទៅលើបញ្ហាសំខាន់ៗមួយចំនួន
ក្នុងនោះរួមមានចំណាប់អារម្មណ៍របស់ពលរដ្ឋទៅលើបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរ
បំផុតនៅកម្ពុជា
ឥរិយាបថរបស់ពលរដ្ឋចំពោះការគ្រប់គ្រងនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិ
និងថ្នាក់ជាតិ អំពីគណបក្សនយោបាយ
ការផ្តល់អំណាចឲ្យស្ត្រីចូលរួមក្នុងវិស័យនយោបាយ
ការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិឆ្នាំ២០១៣ ការកែទម្រង់ប្រព័ន្ធបោះឆ្នោត
និងអំពីការទទួលបានព័ត៌មានជាដើម។
ជាលទ្ធផល ការស្ទង់មតិសន្និដ្ឋានជារួមថា បើទោះជាកម្ពុជា
មានកំណើនសេដ្ឋកិច្ច
និងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រគួរឲ្យកត់សម្គាល់ក៏ដោយ
ក៏ពលរដ្ឋភាគច្រើននិយាយថា ប្រទេសកម្ពុជា កំពុងដើរនៅលើផ្លូវខុស។
ក្នុងនោះអ្នកឆ្លើយសំណួរ ៥៩% ឆ្លើយថា កម្ពុជាដើរនៅលើផ្លូវខុស
ខណៈពលរដ្ឋ ៣២% យល់ថា កម្ពុជាដើរនៅលើផ្លូវត្រូវ។
ក្នុងចំណោមបញ្ហាជាច្រើនផ្សេងទៀត បញ្ហាពុករលួយ
ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ការគ្មានទីជម្រក បញ្ហាសុំទាន
និងពលកម្មកុមារ សុទ្ធសឹងតែជាបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរបំផុតដែលពលរដ្ឋគិតថា
កម្ពុជាកំពុងជួបប្រទះ។
ផ្ទុយទៅវិញ សម្រាប់ពលរដ្ឋដែលគិតថា
កម្ពុជាកំពុងដើរនៅលើផ្លូវត្រូវ ព្រោះតែពួកគេយល់ឃើញថា
កម្ពុជាមានការអភិវឌ្ឍផ្នែកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ស្ពាន ថ្នល់ សាលារៀន
អណ្ដូង ទឹក កំណើនសេដ្ឋកិច្ច សន្តិភាព
និងសេរីភាពក្នុងការដើរហើរជាដើម។
នេះគឺជាលើកទី៣ហើយ ដែលមូលនិធិអាស៊ី
បានរៀបចំការស្ទង់មតិថ្នាក់ជាតិស្ដីពីការអភិវឌ្ឍ
លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។ ការស្ទង់មតិលើកមុន
ត្រូវបានធ្វើឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ២០០០ និងឆ្នាំ២០០៣។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ខុសពីឆ្នាំ២០១៤ ការស្ទង់មតិនៅឆ្នាំ២០០៣ បង្ហាញថា
ពលរដ្ឋ ៨១% យល់ថា កម្ពុជាដើរលើផ្លូវត្រូវ នៅពេលដែលពលរដ្ឋតែ ៩%
ប៉ុណ្ណោះ ដែលបានគិតថា កម្ពុជាដើរនៅលើផ្លូវខុស។
ទាក់ទងនឹងការបោះឆ្នោតក្នុងឆ្នាំ២០១៣ វិញ
ពលរដ្ឋភាគច្រើនយល់ថា ការបោះឆ្នោតមិនបានប្រព្រឹត្តទៅដោយភាពសេរី
និងយុត្តិធម៌ឡើយ។ ពួកគេបានលើកឡើងអំពីការបាត់ឈ្មោះបោះឆ្នោត
និងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតរងឥទ្ធិពលពីគណបក្សនយោបាយ
ជាដើម។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ការស្ទង់មតិរកឃើញថា មានកត្តាសំខាន់២
ដែលធ្វើឲ្យពលរដ្ឋគាំទ្រកិច្ចព្រមព្រៀងនយោបាយរវាងគណបក្សប្រជាជន
កម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា។ ទី១
ពួកគេគិតថា កិច្ចព្រមព្រៀងនយោបាយនោះ
បើកផ្លូវឲ្យមានការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដើម្បីឲ្យមាន គ.ជ.ប
មួយដែលមិនលំអៀង។ ទី២ ដោយសារពួកគេសង្ឃឹមថា គ.ជ.ប ថ្មី
នឹងត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅមុនការបោះឆ្នោតលើកក្រោយ។
ចំពោះលទ្ធផលនៃការស្ទង់មតិនេះ អ្នកនាំពាក្យអង្គភាពព័ត៌មាន
និងប្រតិកម្មរហ័សនៃទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ទិត សុធា
មានប្រសាសន៍ថា លោកមិនអាចធ្វើអត្ថាធិប្បាយទៅលើការស្ទង់មតិនេះទេ
ព្រោះលោកថា លោកមិនទាន់បានឃើញរបាយការណ៍ស្ទង់មតិនេះនៅឡើយ។
ក្រៅពីការស្ទង់មតិរបស់មូលនិធិអាស៊ី
របាយការណ៍ស្ទង់មតិរបស់វិទ្យាស្ថានសាធារណរដ្ឋអន្តរជាតិ អាយ.អ.អាយ
(IRI) កាលពីឆ្នាំ២០១០ បង្ហាញថា ៧៦% នៃពលរដ្ឋខ្មែរយល់ថា
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើរលើផ្លូវត្រូវ។ ទោះយ៉ាងណា
ការស្ទង់មតិជាថ្មីរបស់ អាយ.អ.អាយ នៅចុងឆ្នាំ២០១៣ បង្ហាញថា
ពលរដ្ឋដែលយល់ថា រដ្ឋាភិបាលដើរលើផ្លូវត្រូវបានធ្លាក់ចុះពី ៧៦%
មកត្រឹម ៥៥% វិញ។
តំណាងមូលនិធិអាស៊ីប្រចាំកម្ពុជា លោក ស៊ីឡាស អ៊ីវើរ៉ែត្ត (Silas
Everett) បានថ្លែងក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន
ថាការស្ទង់មតិបង្ហាញចំណុចកំណែទម្រង់មួយចំនួនដែលពលរដ្ឋពេញចិត្ត
ហើយដែលអាចសម្រេចទៅបាន។ លោកមានប្រសាសន៍ថា
ដោយសារទំនុកចិត្តរបស់ពលរដ្ឋទៅលើរដ្ឋាភិបាលមានកម្រិតទាប
ការធ្វើឲ្យពលរដ្ឋទទួលបានព័ត៌មាន
និងការបង្កើនទំនាក់ទំនងបើកចំហរវាងពលរដ្ឋនិងរដ្ឋាភិបាលនឹងញ៉ាំង
ឲ្យមានកំណែទម្រង់ក្នុងការិយាធិបតេយ្យរដ្ឋាភិបាល។ លោកថា
ដោយសារការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់
នឹងរៀបចំឡើងក្នុងឆ្នាំ២០១៧
ហើយការបោះឆ្នោតតំណាងរាស្ត្រនឹងធ្វើឡើងនៅឆ្នាំ២០១៨ លោកថា
វាពិតជាមានសារសំខាន់ដែលកម្ពុជា ត្រូវបង្ហាញនូវដំណោះស្រាយ
ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងក្ដីរំពឹងរបស់ពលរដ្ឋដែលជាម្ចាស់ឆ្នោត៕
ប្រភព អាស៊ីសេរី
0 comments:
Post a Comment